สูตรสมุนไพรตามตำรับแพทย์แผนไทยโบราณ ข้อมูลดี ๆ จาก อาจารย์แพทย์แผนไทยคมสัน ทินกร ณ อยุธยา (ที่ปรึกษาผู้จัดละคร ทองเอก หมอยา ท่าโฉลงด้านวิชาการแพทย์แผนไทย)
1. เกสรจากดอกไม้ทั้ง 9 คือ ดอกมะลิ ดอกพิกุล ดอกบุนนาค หรือดอกสารภี เกสรบัวหลวง ดอกจำปา ดอกกระดังงา ดอกลำเจียก และ ดอกลำดวน ช่วยแก้ร้อนใน กระหายน้ำ แก้ไข้ ช่วยเจริญอาหาร และแก้โรคตา
2. ใบฟ้าทะลายโจร ใบย่านาง และกาฝากมะม่วง ช่วยลดความดันโลหิต (ซึ่งอาจแสดงด้วยอาการปวดหัวจากความเครียด และความวิตกกังวลได้)
3. ใบมะนาว ก้านสะเดา และเถาบอระเพ็ดสด นำลงต้มเดือดมีรสชาติออกขม รักษาอาการหน้ามืด ตาลาย วิงเวียน มึนหัว หนักหัว ปวดหัว โคลงเคลง ตามัว หูอื้อ
4. เหง้าไพล ใช้เหง้าไพลสดตำละเอียดแทรกเกลือแกง ชะโลมลงบนแผล อาจใช้ผ้าพันทับเรียกเวชปฏิบัติพันยา สักพัก พอยาซึม ค่อยคลายออก เหง้าไพลมีน้ำมันหอมระเหยธรรมชาติ ช่วยบรรเทาอาการแผลเนื้อสด แผลที่มีอาการอักเสบ
5. หญ้าหนวดแมว ช่วยรักษาโรคในทางเดินปัสสาวะ ช่วยชับปัสสาวะ รักษาโรคนิ่ว สลายนิ่ว หรือช่วยลดขนาดก้อนนิ่ว นำหญ้าหนวดแมวทั้งต้นมาต้มดื่มต่างน้ำตลอดทั้งวัน นานประมาณ 1-6 เดือน จะช่วยทำให้ปัสสาวะใส และคล่องขึ้น ช่วยทำให้อาการปวดของนิ่วลดลง และทำให้นิ่วมีขนาดเล็กลง และหลุดออกมาเอง
6. ใบรางจืด ขยำในน้ำซาวข้าว ช่วยแก้พิษ
7. ต้นกระเบา นำเมล็ดมาหุงน้ำมัน ช่วยลดอาการปวดตามข้อ
8. พิลังกาสา ใบและผลช่วยแก้ท้องเสีย
9. ลิ้นงูเห่า ตำรายาไทย ใช้ใบ ตำ หรือขยี้ ทา หรือพอก แก้พิษร้อนอักเสบ ปวดฝี ราก ตำพอกแก้พิษตะขาบ และแมงป่อง
10. ใบกระบือเจ็ดตัว ใช้เป็นยาดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้ไข้
11. ว่านหอมแดง ตำรายาไทย ใช้ หัว มีรสร้อน มีสรรพคุณขับลมในกระเพาะอาหารและลำไส้ หรือตำผสมกับเหง้าเปราะหอมสุมหัวเด็ก แก้หวัดคัดจมูกในเด็ก เป็นยาขับปัสสาวะ ยาระบาย ทำให้อาเจียน แก้บิด และ อาการอักเสบของริดสีดวงทวาร น้ำยาที่ได้จากหัวใต้ดินใช้ทาบาดแผล แมลงกัดต่อย บดเป็นผงทาแก้ปวดท้อง
12. ผัดกะเพรา (สูตรของอาจารย์คมสัน) รากผักชี กระเทียม พริกไทย หัวหอมแดง ลูกกระวาน ขิง พริกชี้ฟ้าเขียว พริกขี้หนูเขียว ดอกกะเพรา และรากกะเพรา มีรสร้อนช่วยขับลม
ทั้งนี้ ตำรับยาแพทย์แผนโบราณของไทยมีรายละเอียดปลีกย่อยอีกมากมาย ก่อนใช้ หรือผสมยากินเอง ควรปรึกษาหมอที่เชี่ยวชาญด้านนี้โดยเฉพาะเสียก่อน เพื่อความปลอดภัย และประสิทธิภาพในการรักษาโรคที่ถูกต้อง
ขอบคุณ website Sanook.com